Jaap van de Merwe

Naam	Jaap van de Merwe
Geboren	Rotterdam, 14 september 1924
Gestorven	Oosterhout, 19 februari 1989
Functies	cabaretier, radiomaker, schrijver
Bekend van	’t Oproer kraait, Stiefbeen en zoon
Periode actief	1963-1981
Externe info	Eigen site
Jaap van der Merwe in de media Oeuvre van Jaap van der Merwe

Jaap van der Merwe wordt na de bevrijding in 1945 algemeen verslaggever bij plaatselijke edities van Het Vrije Volk. In de jaren vijftig stapt hij over naar de kunstredactie. Daarnaast wil Van de Merwe een rol spelen in het cabaret. Dat leidt tot een conflict met Het Vrije Volk, 'je kunt geen teksten schrijven, die je later moet recenseren'. Hij accepteert de overplaatsing naar de stadsredactie niet en neemt ontslag.

Vervolgens begint hij dan aan een carrière met cabaret van uiterst kritische toon. Zijn maatschappijkritiek gaat soms over de grens van het juridische toelaatbare heen. Zo roept hij op, stenen te gooien door de ruiten van het Amerikaans consulaat. Hij schrijft nu en dan teksten die ver boven de middelmaat liggen, maar vriend en vijand zijn het er over eens, dat hij die niet beter zelf kan vertolken, omdat hij ten enenmale theatermagie mist en ook niet zingen kan.

In 1970 verlaat hij het theater. De uitzendingen van zijn radioprogramma “’t Oproer kraait” krijgen een vervolg op televisie (VPRO en VARA). Het programma gaat over het socialistische strijdlied door de eeuwen heen. Hetzelfde materiaal gebruikt hij in 1974 voor zijn boek “Gij zijt kanalje, heeft men ons verweten!”. Hij schrijft en vertaalt met redelijk succes musicals, bij voorkeur in de stijl van het volkstheater. Een stuk over socialistenleider Troelstra had het hoogtepunt moeten worden, maar wordt genegeerd. Hij raakt in een sociaal isolement. Hij schrijft een bevlogen boek over Gerrit Jan Zwertbroek, een van de oprichters van de VARA en later een politiek avonturier. Dit werk verschijnt postuum.