Afscheid van vrijdag
Periode | 2002 |
Beschikbaar in archief | Beeld en Geluid |
Genre | Documentaire |
Decennia | 2000-2009 |
Medium | televisie |
Externe info | Dokwerk:Afscheid van Vrijdag |
Beschrijving
Op 11 juni 1985 overleed Jack van der Hulst uit het Betuwse dorpje Lienden. Het gebeurde aan de vooravond van een reis naar Ghana, die hij samen met documentairemaker Cherry Duyns wilde maken. Het zou een zoektocht geworden zijn naar zijn moeder, maar vooral naar de tweelingbroer van Jack .
Met de dood van Jack sterft ook het filmplan. Totdat zestien jaar na zijn dood Cherry Duyns een brief ontvangt van een goede vriendin van Jack. Zij herinnert zich de voorgenomen reis en vertelt over de betekenis van Jack voor haar. Voor Cherry Duyns is de brief een teken dat de film over Kofi Badu Kodjoe, zoals Jack van der Hulst oorspronkelijk heette, alsnog gemaakt moet worden.
Het eerste deel van de documentaire begint met een korte beschrijving over het leven van Jack van der Hulst. Dit wordt beschreven door de ogen van zijn adoptiefamilie waarbij voornamelijk zijn adoptievader Willem van der Hulst, zijn zus Ans Weijman-Van der Hulst en Annemieke Woudt (een vriendin van Jack) aan het woord zijn. Hierbij wordt het verleden van Jack verteld beginnend bij de eerste ontmoeting van de familie met Jack tot aan zijn dood.
Het tweede deel van de documentaire speelt zich af in Ghana waarbij de documentairemakers naar de biologische familie van Jack gaan in Ghana. Na het uitgebreid interviewen van Jack's oudere biologische broer Andrew blijkt het dat Jack nooit een tweelingbroer heeft gehad en dat zijn biologische familie niet afstamt van de Ashanti in Ghana; de twee redenen waarom Jack dacht afgestoten te zijn door zijn biologische familie. Volgens Andrew wilde hun biologische vader Jack houden ongeacht dat de moeder ernstig ziek was.
Eenmaal terug reageert de adoptievader van Jack geschokt als hij te horen krijgt dat Jack helemaal geen tweelingbroer heeft. Hierbij merkte Willem van der Hulst wel ooit contact gehad te hebben met Andrew maar dat er in de brief gevraagd werd om financiele steun richting Ghana. Dit heeft hij geweigerd doordat, volgens eigen zeggen, Jack financieel al een zware last was voor Willem. Het antwoord op de vraag of Jack rechtmatig of onrechtmatig is verkregen blijft onbekend.
Afscheid van Vrijdag is onderdeel van Dokwerk.
Makers
Regie: Cherry Duyns
Camera: Marc Felperlaan
Geluid: Bert Koops
Montage: Jan Langeveld
Research: Hans van Dijk
Productie: Vera de Vries
Achtergrondinformatie
De documentaire is ontstaan nadat Jack van der Hulst zelf contact opnam met Cherry Duyns over het maken van een documentaire over zichzelf, zonder al te veel informatie hierover te geven. In de eerste instantie was Duyns sceptisch hierover maar volgens Duyns hoorde hij iets in de stem van Jack dat hem overhaalde om een afspraak te maken. Toen Jack voor de afspraak kwam opdagen schrok Duyns van Jack’s uiterlijk; hij was namelijk van Afrikaanse afkomst. In de eerste instantie dacht hij namelijk dat het een Nederlander was van autochtone afkomst. Hij kwam tot deze conclusie door het oer-Hollandse accent van Jack.
Nadat beide heren overeen waren gekomen om een documentaire te gaan maken in Ghana besloot Duyns eerst een gesprek aan te gaan met de adoptieouders van Jack. Jack was hierbij aanwezig maar leek steeds in te dutten (door zijn sikkelcelanemie) gedurende het gesprek, waarop zijn ouders tegen hem zeiden om in zijn voormalige slaapkamer uit te rusten. Paar uur later, toen het gesprek vorderde, hoorden zij een bonk vanuit de kamer van Jack; hij was van zijn bed gevallen. Nadat de moeder van Jack en Cherry Duyns hem terug in bed hadden geholpen wees Duyns erop waarom zij geen dokter belden om Jack te onderzoeken. Hierop reageerde de moeder van Jack zei dat het wel goed zou komen als zijn medicijnen beginnen te werken. Enkele uren later was Jack gestorven.
16 jaar later kreeg Duyns een brief van een vriendin van Jack waar hem gevraagd werd om de documentaire toch te maken. Hierop reageerde Duyns positief. Het initiële idee was om een documentaire te maken waar het leven van Jack werd beschreven vanuit Nederland. Daarnaast was de bedoeling om een ander verhaallijn ernaast te maken waar het leven van de tweelingbroer van Jack werd beschreven in Ghana. Dit idee werd geschrapt naar mate hij bezig was met de documentaire. Het bleek namelijk dat Jack helemaal geen tweelingbroer had. Hierdoor besloot Duyns zijn documentaire te veranderen rondom wat de waarheid achter de adoptie van Jack is geweest.
De titel Afscheid van Vrijdag refereert aan het feit dat Jack van der Hulst oorspronkelijk Kofi heette. Kofi betekent in het Ghanees vrijdag.
De documentaire laat herhaaldelijk beelden zien van Jack van der Hulst met zijn toenmalige vriendin Marlou in de programma Sonja op Vrijdag.
Afscheid van Vrijdag past goed in het werk van Cherry Duyns, omdat hij met zijn onbevoordeelde nieuwsgierigheid op zoek gaat naar de drijfveren van mensen en dus ook naar die van Jack. Hierbij speelt melancholie vaak een rol waarbij de droogkomische humor van Duyns het publiek kan ontroeren maar tegelijkertijd ook vrolijk te stemmen.